Bewust vleeswaren kiezen

In Nederland is de liefde voor vleeswaren diepgeworteld. Tegelijkertijd probeert een groeiend aantal mensen bewuster te kiezen wat er op hun bord belandt. En dat brengt verschillende afwegingen met zich mee. Kies je voor de duurdere vleeswaren? Betekent duurder ook ‘van hogere kwaliteit’? Zijn bewerkte vleeswaren een even goede keuze als onbewerkte? Kies je voor biologisch of niet?

Vleeskwaliteit versus -kwantiteit

Consumenten houden van vlees dat vers is, lekker smaakt, mals is en een mooie vlees-vetverdeling heeft. Kortom:dat van goede kwaliteit is. Maar kwaliteit betekent allereerst dat je ervan uit moet kunnen gaan dat het vlees dat je eet veilig en gecontroleerd is. In Nederland hoef je je daarover geen zorgen te maken. Daarnaast zijn er andere kwaliteitsaspecten.

Wat betekent kwaliteit?

De kwaliteit van vlees gaat over een reeks eigenschappen die samen bepalen waarom we vlees waarderen. In eerste instantie gaan die over het product zelf, maar criteria kunnen tegenwoordig ook meer persoonlijk of cultureel bepaald zijn. Denk aan de wijze waarop dieren gehouden zijn.

Productkwaliteit

Veilig, gecontroleerd
Uiterlijk, geur (versheid), textuur (malsheid), smaak (vleessamenstelling)
Voedingswaarde
Hoe het vlees bewerkt of verwerkt is

De smaak- en eetkwaliteit van vleesproducten wordt door veel dingen beïnvloed.

Jong vlees is over het algemeen van hogere kwaliteit (malser) dan ouder vlees.
Dieren die een goed dieet hebben gehad, geven over het algemeen vlees van hogere kwaliteit.
Speciale vleesveerassen leveren vlees van een andere kwaliteit dan melkvee.
Sommige onderzoeken suggereren dat te veel stress indirect een nadelige invloed kan hebben op de vleeskwaliteit.

Factoren als deze bepalen uiteindelijk het vetpercentage en samenstelling van het vlees en daarmee de algehele kwaliteit.

Vleeswaren en kwaliteit

Ook vleeswaren zijn verkrijgbaar in verschillende kwaliteitscategorieën en met verschillende voedingswaarden. Naast de keuze voor magere of wat vettere vleeswaren zijn er twee andere keuzes waarmee we bij het kopen van vleeswaar te maken hebben: de keuze tussen bewerkte en onbewerkte vleeswaren en de keuze voor biologische of gangbare vleeswaren.

Bewerkte versus onbewerkte vleeswaren

Hoe het vlees wordt bewerkt, is ook een kwaliteitskenmerk. In principe is elk soort vleeswaar bewerkt, toch maken we onderscheid. Het belangrijkste verschil tussen bewerkte en onbewerkte vleeswaren is dat bewerkte vleeswaren zijn bewerkt om de houdbaarheid te verbeteren, de smaak te versterken of de textuur te verbeteren. Dit gebeurt door het vlees te zouten, drogen, roken, koken, braden of grillen. Bewerkte vleeswaren zijn soms ook bewerkt met conserveringsmiddelen, smaakversterkers, kleurstoffen of andere ingrediënten.

Onbewerkte vleeswaren, zoals kipfilet en rosbief, zijn vaak gunstiger voor een gezond dieet omdat ze doorgaans minder zout, vet en toevoegingen bevatten. Hoewel het snijden van deze vleeswaren technisch gezien ook een vorm van bewerking is, blijven deze producten dichter bij de natuurlijke vorm van het product. Deze vleeswaren bevatten minder verzadigd vet, zout of toevoegingen. Wil je precies weten wat er in het product van je keuze zit, dan doe je er goed aan het etiket op de verpakking te lezen om de ingrediënten en voedingswaarden te controleren.

Gangbaar versus biologisch

Een andere keuze die je hebt als je vleeswaar koopt, is die tussen gangbaar en biologisch vlees. De belangrijkste verschillen tussen vleeswaren van dieren van de Nederlandse gangbare veehouderij en vleeswaren van dieren uit de Nederlandse biologische veehouderij zijn:

Voeding: Het voer voor biologische dieren wordt geteeld zonder het gebruik van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen. Bij gangbare dieren kan het voer dergelijke middelen bevatten, wat mogelijk in het vlees terugkomt.
Huisvesting: Biologische dieren hebben meer ruimte en bewegingsvrijheid dan gangbare dieren.
Gebruik van medicijnen: Biologische dieren mogen alleen geneesmiddelen gebruiken die goedgekeurd zijn voor biologische landbouw. Gangbare dieren kunnen ook geneesmiddelen krijgen die niet zijn goedgekeurd voor biologische landbouw. Let wel: in Nederland zijn tal van maatregelen die zorgen dat in het vlees dat in de winkel ligt beslist geen resten van medicijnen bevatten.

Het is niet bewezen dat biologisch vlees gezonder is. De verschillen zitten vooral in de leefomstandigheden van de dieren.

Wat kies jij?

Met de juiste kennis kun je vleeswaren kiezen die passen bij jouw voorkeur en levensstijl. Vleeswaren passen in een gezond voedingspatroon, maar het advies blijft om te letten op het totaalplaatje van je voeding.

Meer weten over vleeswaren? Lees deze gezondheidstips en nog veel meer.