Kies bewust, lees de informatie op voedselverpakkingen

Het lezen van etiketten op voedselverpakkingen en kennis van keurmerken helpt consumenten bewust om te gaan met voeding. Het is dus belangrijk dat voedselverpakkingen duidelijke informatie bieden. Productetiketten geven informatie over samenstelling, voedingswaarde, herkomst en kwaliteit. Keurmerken geven aanvullende informatie over specifieke kenmerken van een product.

Wil je bijvoorbeeld bewust kiezen welke vleeswaren uit het grote aanbod passen in jouw dieet? Het etiket helpt je om te zien wat je echt koopt. Zorg er dus voor dat je de etiketten leest en begrijpt. Verdiep je in de samenstelling en kwaliteit van de producten. Wil je meer inzicht in hoe dieren hebben geleefd en of er aandacht is besteed aan herkomst, natuur en milieu? Lees je dan in over keurmerken.

Voedseletiketten

Voedseletiketten op verpakkingen zijn verplicht in Nederland. Ze geven informatie die nodig is om weloverwogen keuzes te maken. Volgens de Warenwet moeten voedselproducenten een uitgebreide set informatie op etiketten vermelden, waaronder:

Naam van het product: Ter identificatie van de inhoud van het product
Naam en adres van de producent: Voor transparantie en de mogelijkheid voor contact bij vragen of opmerkingen.
Houdbaarheidsdatum: Deze informatie geeft aan tot wanneer het product veilig geconsumeerd kan worden. Dit draagt bij aan de voedselveiligheid en voorkomt voedselverspilling.
Productiecode of partijcode: Code voor traceerbaarheid en identificatie van een specifieke productiebatch in geval van problemen.
Ingrediënten: Een gedetailleerde lijst van alle ingrediënten, in aflopende volgorde van hoeveelheid, helpt je met specifieke voedingsbehoeften of allergieën.
E-nummers: E-nummers zijn goedgekeurde toevoegingen zoals kleurstoffen of smaakstoffen die in de Europese Unie aan strikte regels moeten voldoen.
Voedingswaarde: Informatie over de hoeveelheid energie en voedingsstoffen geeft je inzicht in de voedingswaarde van het product.
Allergenen in voedsel: Verplichte vermelding van ingrediënten die allergische reacties kunnen veroorzaken.
Voedingsclaims zoals ‘light’ en ‘natriumarm’: Positieve uitspraken over de samenstelling van het product en het verband tussen een voedingsstof in het product en het effect op de gezondheid moeten altijd wetenschappelijk onderbouwd zijn.
GGO’s (Genetisch gemodificeerde organismen, waarbij het DNA van planten of dieren is aangepast om bijvoorbeeld resistent te worden tegen ziekten): als het voedselproduct uit meer dan 0,9 procent GGO’s bestaat.
Herkomst: Als een product meer dan 50 procent dierlijke bestanddelen zoals vlees, vis of zuivel bevat, dan moeten voedselproducenten melden in welk land of welke regio zij dit product maken.
Biologisch: mag alleen op het etiket als het voedsel voldoet aan de wettelijke normen voor biologische productie. De producent moet dan ook extra aangeven welke instantie de controle heeft uitgevoerd, inclusief het bedrijfsnummer. In Nederland verstrekt de stichting Skal namens de overheid het EU-logo voor biologische producten.

Keurmerken

Op de verpakking van voedingsmiddelen kunnen ook voedselkeurmerken vermeld worden. Dit is een aanvullende informatiebron, die verder gaat dan wettelijk vereiste etiketinformatie. Vlees en vleeswaren stonden in 2023 in de Top 3 van productgroepen met het hoogste aandeel keurmerken in de supermarkt. Enkele voorbeelden van keurmerken op vleesverpakkingen zijn:

Beter Leven Keurmerk: Dit keurmerk geeft inzicht in hoe goed er voor het dier achter het product is gezorgd, met 1 tot 3 sterren als indicatie van de leefomstandigheden.
EKO-keurmerk: Dit keurmerk geeft aan dat het product afkomstig is uit biologische landbouw, zonder gebruik van chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen en kunstmest.
Demeter: Dit keurmerk is voor producten uit biologisch-dynamische landbouw, waarbij hogere eisen worden gesteld aan dierenwelzijn en ecologie.

Praktische tips voor het lezen en begrijpen van etiketten

Het etiket biedt belangrijke informatie om bewuste keuzes te maken. Met deze tips lees je etiketten eenvoudiger en kies je producten die bij jouw voedingspatroon passen.

Bekijk eerst de ingrediëntenlijst en kies voor producten met zo min mogelijk onnodige toevoegingen.
Controleer de voedingswaardetabel voor informatie over calorieën, vetten, suikers en zout.
Herken verschillende benamingen voor suikers om verborgen suikers te ontdekken.
Kijk kritisch naar voedingsclaims zoals ‘vetarm’, ‘suikervrij’ of ‘vezelrijk’ op de verpakking.

Voedingsclaims

Een claim is een bewering over een eigenschap van een product. Er zijn twee soorten claims die worden gebruikt op levensmiddelen. Een voedingsclaim zegt bijvoorbeeld iets over wat een levensmiddel wel of juist niet bevat. Op de verpakking kan dan bijvoorbeeld staan: ‘vetarm’, ‘suikervrij’, ‘vezelrijk’ of ‘bron van magnesium’. Een gezondheidsclaim gaat over de relatie tussen een levensmiddel of een bestanddeel daarvan en de gezondheid. Zoals: ‘gedroogde pruimen dragen bij aan een normale darmfunctie’ (bron: NVWA). Het is zinvol zulke claims kritisch te bekijken.

Staan voor goede keuzes

Als het gaat over het maken van voedingskeuzes, dragen voedselproducenten en consumenten elk een verantwoordelijkheid. Producenten zorgen voor duidelijke informatie en transparantie; consumenten gebruiken die informatie om bewuste keuzes te maken.

Op die manier werken we samen aan een gezond, gevarieerd en evenwichtig voedingspatroon.

We hopen dat deze informatie jou helpt om bewuste keuzes te maken, zodat je kunt blijven genieten van vleeswaren. Vleeswaren passen in een gebalanceerd voedingspatroon. Meer weten over de waarde van vleeswaren? Lees deze tips en nog veel meer.